Skóra to największy organ ciała. Chroni wszystkie pozostałe narządy przed czynnikami zewnętrznymi środowiskowymi.
Podstawową jednostką całego naszego organizmu jest komórka, w przypadku skóry są to głównie keratynocyty i fibroblasty. W komórkach zawierających jądro komórkowe znajduje się DNA, czyli źródło zakodowanych informacji na temat między innymi tempa i charakteru starzenia się
Jak starzeje się skóra?
Wpływ na tempo starzenia się komórek skóry mają zarówno czynniki wewnątrzpochodne, jak i zewnątrzpochodne.
Jedna teorii, teoria genowa mówi, że w źródło informacji odpowiedzialnych za procesy starzenia się skóry zlokalizowane jest w materiale genetycznym, czyli DNA komórek jądrzastych. Ponadto, że w DNA komórek znajdują się geny odpowiedzialne za tempo i charakter procesu starzenia.
Oceniono, że długość życia w 25% zależy od czynników genetycznych, natomiast w 75% od środowiskowych.
W badaniach przeprowadzonych na zamrożonych przez 30 lat ludzkich fibroblastach, które odmrażano partiami wykazano, że komórki te cechują się nie tylko pamięcią objawiającą się konsekwentną realizacją wytyczonego im programu życiowego. Ale również zakodowanym w każdej z nich terminem końca życia. Zjawisko „pamięci komórkowej” powoduje opóźnienie produkowania przez komórki skóry nowych włókien podporowych i zmniejszenie zdolności regeneracyjnych naskórka.
Z kolei teoria zaburzeń białkowych udowadnia, że wraz z wiekiem możliwości syntezy białek maleją o około 20–80%, co upośledza sprawne funkcjonowanie organizmu.
Fotostarzenie, czyli starzenie się skóry pod wpływem promieniowania UV, jest nasilane przez inne czynniki środowiskowe, takie jak dym tytoniowy, zanieczyszczenia powietrza, klimat.
Za fotostarzenie jest odpowiedzialne promieniowanie UVA (długość fali 320–400 nm) – aktywne przez cały rok oraz UVB (długość fali 290–320 nm), które w naszej szerokości geograficznej największą aktywność wykazuje w miesiącach: od marca/ kwietnia do września.
Ochrona komórkowego DNA
Skutki fotostarzenia skóry to: zaburzenia pigmentacji skóry (niejednolity kolor, plamy soczewicowate, ostuda), rogowacenie naskórka, przebarwienia, zmarszczki, utrata jędrności, przesuszenie.
Emisja promieniowania UV doprowadza do kaskady zdarzeń, których skutkiem jest powstawanie wolnych rodników, tzw. reaktywnych form tlenu (RFT), a w dalszym etapie do śmierci komórkowej. Szczególnie promienie UVB są odpowiedzialne za stres oksydacyjny w komórkach skóry, poprzez wytwarzanie ogromnych ilości RFT. Wewnątrzkomórkowe oksydacyjne uszkodzenia jądra komórkowego wraz z DNA prowadzą także do zmniejszenia się liczby zdrowych komórek, a zwiększa się liczba uszkodzeń komórkowych powstałych na skutek nieodwracalnych mutacji, których efektem są niektóre formy nowotworów ( w tym złośliwych) skóry.
Dlatego ochrona DNA komórkowego jest tak ważna, żeby chronić ją przed skutkami stresu oksydacyjnego!
Ochrona antyoksydacyjna skóry
Nasz organizm i skóra posiada wielostopniowy system enzymatyczny i nieenzymatyczny ochrony antyoksydacyjnej. Kiedy jednak naturalne enzymy, takie jak dysmutaza ponadtlenkowa, katalazy czy peroksydaza glutationowa nie są wystarczające, wspomaga je faza ochrony nieenzymatycznej, w ktorej skład wchodzą m.in. antyoksydanty.
Naturalne antyoksydanty pełnią funkcję tarczy ochronnej. Pod wpływem negatywnego oddziaływania promieniowania UV oraz wraz z wiekiem ta naturalna tarcza staje się niewystarczająca. Suplementacja zewnętrzna związków przeciwrodnikowychstaje się niezbędna.
Retinol i jego pochodne zwiększają ilość receptorów RAR i RXR w skórze, które zwiększają ekspresję genów fibroblastów oraz pobudzają syntezę kolagenu, elastyny i glokozaminoglikanów – głównych białek strukturalnych skóry. Wspomaga reorganizację kolagenu skóry właściwej w splecione wiązki włókien oraz normalizują organizację tkanki sprężystej, co przekłada się na jej sprężystość, gładkość i wytrzymałość. Retinol aplikowany jest profesjonalnych zabiegach antystarzeniowych.
wygładza i uelastycznia ją. Posiadają silne działanie przeciwutleniające, umożliwiają jej regenerację.
Niezwykle silnym antyokysdantem jest także witamina D3 oraz kwasy omega-3 i omega-6 dostarczane w postaci pożywienia, suplementów oraz zewnętrznie – w kosmetykach i preparatach.
Bibliografia:
1. Liliana Resich-Kozieł, Kornelia Niemyska, Rodzaje oraz przyczyny starzenia się skóry, Kosmetologia Estetyczna, 1 /2020 / vol. 9
2. Ostrowska J, Skrzydlewska E. Starzenie – przyczyny i skutki. Polish Journal of Cosmetology 2008, vol. 11(1): 25-39
3. Waszkielewicz Anna, Pańczyk-Straszak Katarzyna, Wpływ wybranych antyoksydantów na stan skóry, Praca magisterska, Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego
4. Monika Tysiąc-Miśta, Karolina Brzoza, Martyna Burek, Agnieszka Dubiel, Karolina Pałkiewicz, Magdalena Wyszyńska, Jacek Kasperski, Kosmetologia estetyczna, Substancje stosowane w mezoterapii igłowej, 1 / 2019 / vol. 8